CİNSEL YOLLA BULAŞAN HASTALIKLAR (CYBH)

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların belirtileri nelerdir?

• Vajina, penis ya da makattan normal dışında akıntı
• İşeme sırasında ağrı ya da yanma
• Cinsel organların üzerinde ya da etrafında şişlikler ya da yeni deri oluşumları
• Kızarıklık
• Beklenmeyen vajinal kanama
• Genital bölge ya da makatta kaşıntı
• Genital bölge ve makat etrafında yara ya da keseli kabuklar
• Ateş ve alt karın ağrısı

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların bazılarında hiç bir belirti görülmeyebilir. Bu sebeple rutin test önerilmektedir.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve etkenleri nelerdir?

Cinsel yolla bulaşan hastalıklara bakteriler, mantarlar, virusler ya da parazitler sebep olabilir.

• Klamidya
• Gonore (Bel soğukluğu)
• Genital uçuklar
• Hepatit
• HIV (İnsan İmmun Yetmezlik Virusu) ve AIDS
• HPV (İnsan Papilloma Virusu) ve genital siğiller
• Sfiliz (Frengi)
• Trikomonas
• Kasık biti
• Uyuz

Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma:

Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunma yöntemleri şunlardır:

• CYBH,den korunmanın tıbbi açıdan en etkili yöntemi cinsel ilişkiye girmemektir.
• Cinsel ilişki sırasında latex kondom kullanmak
• Çoklu cinsel partnerden kaçınmak tek eşli ilişkiler tercih etmek
• Yeni cinsel partnerlerle açık iletişimde olmak ve her iki tarafın da CYBH testlerinin yapılmasını teşvik etmek
• Aşı olmak (HPV, Hepatit A ve B’den aşılanarak korunmak mümkündür)
• Yüksek doz alkol ve uyuşturucu alımından uzak durmak

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar için ne zaman ve ne sıklıkta test yaptırılmalıdır?

Test zamanı, test türleri ve sıklığı kişiden kişiye değişmektedir. Bununla birlikte hastalık kontrol ve önlem kurulunun genel önerileri şu şekildedir:

• Tüm erişkinler en az bir kez HIV testi yaptırmalıdır.
• Cinsel aktif kadınlar her yıl klamidya ve gonore (bel soğukluğu) testi yaptırmalıdır.
• Tüm gebe kadınlar sfiliz, HIV, hepatit-B için test edilmelidir. Risl faktörü var ise klamidya ve gonore testi de eklenmelidir.
• Cinsel aktif tüm bireyler yılda bir kez sfiliz, klamidya, gonore ve HIV testi yaptırmalıdır. Eğer başka risk faktörleri ya da çoklu ve tespit edilemeyen cinsel partnerleri var ise test sıklığı 3 ya da 6 aya kadar çıkarılabilir.

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların tedavisi var mıdır?

Bazı CYBH ler için tedaviler mevcuttur. Bunlar:

• Klamidya, gonore, sfiliz ve trikomonas genelde tek doz antibiyotikler ile tedavi edilebilir.
• Hepatit B için kullanılan antiviral ilaçlar karaciğer hasarını yavaşlatacak kadar hastalıkla mücadeleye yardımcı olabilir
• HIV tedavisi her geçe yıl gelişmektedir. Günümüzde HIV’i tamamen tedavi edecek bir yöntem bulunmamak ile birlikte, modern antiretroviral ilaçlar virusun vücuttaki miktarını tespit edilemeyen bir noktaya kadar getirip kişilerin normal sağlıklı hayat yaşamasını sağlamaktadır. Fakat bu ilaçların düzenli ve sürekli kullanılması gerekmektedir.
• Herpes tedavisi antiviraller ile yapılmakta ve hastalık gidişatı yönetilebilmektedir.

Kaynaklar:

1. https://www.cdc.gov/std/prevention/screeningreccs.htm
2. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/sexually-transmitted-infections-(stis)
3. https://www.nhs.uk/conditions/sexually-transmitted-infections-stis/